Strona główna » Od problemów w szkole do słynnego twórcy koncepcji cywilizacji. Feliks Koneczny (1862-1949)

Od problemów w szkole do słynnego twórcy koncepcji cywilizacji. Feliks Koneczny (1862-1949)

przez Dignity News
Feliks Koneczny urodził się 1 listopada 1862 roku w Krakowie w czeskiej rodzinie pochodzącej z Moraw. Co ciekawe, przyszły historyk i twórca oryginalnej koncepcji cywilizacji nie ukończył krakowskiego Gimnazjum św. Anny, którego był uczniem, z powodu niedostatecznej oceny z… historii.

Naukę kontynuował w Gimnazjum św. Jacka. Po maturze ukończył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim i tam też doktoryzował się w 1888 r. na podstawie pracy Najdawniejsze stosunki Inflant z Polską do r. 1339. Pracował następnie w Bibliotece Jagiellońskiej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości od 1919 r. był zastępcą profesora Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, zaś rok później uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim z dziejów Europy Wschodniej na podstawie trzytomowych Dziejów Rosji. Przez dziesięć kolejnych lat Koneczny kierował w Wilnie katedrą historii Europy Wschodniej. Na emeryturze także  poświęcał się całkowicie pracy naukowej i publicystycznej. Na jego dorobek naukowy składają się dziesiątki rozpraw i setki artykułów oraz recenzji, dotyczących istotnych kwestii z polskiej historii.

Koneczny zasłynął jako twórca własnej historiozoficznej koncepcji dziejów, którą obrazują jego najważniejsze prace: Polskie Logos a Ethos, Prawa dziejowe, O ład w historii, Cywilizacja żydowska, Cywilizacja bizantyńska oraz O wielości cywilizacji. W swej koncepcji Koneczny ukazywał rolę katolicyzmu w tożsamości Europy, ważną rolę przypisując  Polsce. Jako przeciwieństwo cywilizacji łacińskiej stawiał cywilizację turańską, jak nazywał charakterystyczny dla Azji, w tym Rosji, system despotyzmu, pozbawiony poczucia narodowego i wartości duchowych. Koneczny nie stworzył co prawda własnej szkoły i nie pozostawił uczniów, którzy konsekwentnie kontynuowaliby jego myśl , jednak jego koncepcja historiozoficzna i jej zakorzenienie  w cywilizacji łacińskiej spowodowały, że cieszył się dużą popularnością wśród środowisk naukowych Europy Zachodniej.

Koneczny stracił w czasie II wojny światowej dwóch synów i stał się opiekunem dwóch małoletnich wnuków. Zmarł 10 lutego 1949 r. w czasach przybierającego na sile  stalinizmu . Z uwagi na krytyczne poglądy w stosunku do komunistów, którzy rządzili Polską, w pogrzebie historyka nie wzięły udziału ani władze Uniwersytetu Jagiellońskiego ani Biblioteki Jagiellońskiej.

Może cię rówież zaintersować