Strona główna » Kościuszko – bohater walki o wolność Polski, USA i… niewolników

Kościuszko – bohater walki o wolność Polski, USA i… niewolników

przez Dignity News
Uznawany jest za bohatera narodowego zarówno w Polsce, jak i w Stanach Zjednoczonych. Tadeusz Kościuszko wyróżniał się liberalnymi, jak na owe czasy, poglądami, szczególnie w odniesieniu do niewolnictwa. Jego zaangażowanie w tę sprawę było niezwykłe, zwłaszcza w świetle ówczesnych realiów historycznych.

Po przybyciu do USA w 1776 r., wkrótce po proklamacji Deklaracji Niepodległości, Kościuszko zdobył uznanie dzięki swoim talentom inżynieryjnym. Jego wkład w prace fortyfikacyjne, w tym budowę West Point, miał kluczowe znaczenie dla zwycięstw w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Za swoje zasługi, w 1783 r., otrzymał awans na generała brygady w armii amerykańskiej, a także znaczne nadania ziemskie i finansowe. Po raz drugi w tym kraju znalazł się w latach 1797-1798.

Kościuszko nie popierał niewolnictwa, co w jego czasach należało do rzadkości. 5 maja 1798 r. zwracając się w liście do swojego przyjaciela, Thomasa Jeffersona, późniejszego prezydenta USA, napisał: „Panie Jefferson, proszę pana na wypadek mojej śmierci, aby przeznaczył pan moje pieniądze na uwolnienie tylu czarnych osób, ilu mogłoby mieć zapewnioną edukację i godne życie…”

W swoim testamencie przewidział, że część jego majątku zostanie przeznaczona na wykup i edukację niewolników, w tym tych należących do Thomasa Jeffersona.. Odzwierciedlało to przekonania Kościuszki, że za słowami powinny iść czyny..   Podkreślał, że wyzwoleni ludzie powinni otrzymać edukację, bez czego nie było mowy o ich niezależności. Mieli również otrzymać ziemię (100 akrów) i odpowiednie narzędzia do jej uprawiania.

Niestety, Jefferson, mimo iż określał Kościuszkę mianem „najczystszego syna wolności”, nie zrealizował woli polskiego przyjaciela. Jego wahanie i obawy przed konsekwencjami tak odważnego kroku sprawiły, że testament Kościuszki pozostał niespełniony. Kwestie niewolnictwa Kościuszko rozumiał szeroko, dlatego zniósł poddaństwo chłopów pracujących w jego majątku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów (obecnie teren Białorusi) i uznał ich za wolnych obywateli. Angażował się również w sprawy innych społeczności:  Indian, Żydów oraz kobiet.

O pionierskim liberalizmie polsko-amerykańskiego bohatera świadczy to, że  dopiero 1 stycznia 1863 r. w USA zaczęła obowiązywać „Proklamacja Emancypacji” wydana przez prezydenta Abrahama Lincolna o zniesieniu niewolnictwa w tym kraju, choć początkowo obowiązywała ona tylko w Skonfederowanych Stanach Ameryki.

Może cię rówież zaintersować