Śpiewał pięknym barytonem lirycznym. Mieczysław Fogg był wielkim polskim piosenkarzem. Nie wszyscy jednak wiedzą, że w czasie II wojny światowej walczył za Polskę i ratował Żydów.
Mieczysław Fogg (prawdziwe nazwisko Fogiel) przyszedł na świat 30 maja 1901 r. Jego matka, miała sklep w Warszawie, a ojciec pracował na kolei. Tam też, jako kasjer, zaczynał karierę zawodową przyszły śpiewak. Pracę przerwało powołanie do wojska. Fogiel wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r.
Kolej na muzykę
Przygoda Fogga z muzyką zaczęła się dzięki Ludwikowi Sempolińskiemu – wybitnemu polskiemu aktorowi i reżyserowi. W 1922 r. usłyszał on młodego mężczyznę, gdy ten śpiewał w chórze w warszawskim kościele św. Anny. Podszedł do niego zachwycony jego głosem i zaproponował mu dalszą naukę śpiewu w Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Bez wahania Fogg rozpoczął naukę pod kierunkiem Jana Łysakowskiego.
Kariera w chórze i solo
Fogg uświetniał swoim głosem chrzty i żegnał pieśnią zmarłych. W 1928 r. zadebiutował w Chórze Dana w teatrzyku „Qui Pro Quo” w Warszawie. Razem z nim koncertował nie tylko w Polsce, ale także w Niemczech, Skandynawii, we Włoszech oraz w Stanach Zjednoczonych. W tym czasie zaliczył również występy w ponad 10 filmach oraz nagrał 150 piosenek dla wytwórni muzycznej Odeon.
W 1934 r. przyjął stanowisko zarządcy kamienicy w Warszawie, a później zrezygnował z pracy na kolei. Tym samym definitywnie zamknął kolejową karierę, która właściwie była próbą spełnienia ambicji jego ojca.
W 1937 r. wygrał ogólnopolski konkurs Polskiego Radia na najpopularniejszego piosenkarza i rozpoczął solową karierę. Lata 1938-1939 były okresem świetności dla Fogga. Koncertował w Polsce i w USA. Jego występ transmitowała telewizja NBC oraz wiele rozgłośni radiowych. Jako pierwszy polski artysta wystąpił w studio telewizyjnym – miało to miejsce w 1939 r. w Londynie.
Muzyka podczas wojny
1 września 1939 r. wybuchła II wojna światowa. Niemcy napadły na Polskę i we współpracy ze Związkiem Sowieckim rozpoczęły najbardziej krwawy konflikt w historii świata.
Na początku Mieczysław Fogg występował dla polskiego wojska w Warszawie. Jednak gdy niemieckie bombardowania stolicy wzmogły się, 6 września muzyk zdecydował się wyjechać z Warszawy do Lwowa. Powrócił do niej pod koniec października i musiał odnaleźć się w nowych okupacyjnych realiach. Tam, za zgodą polskiego podziemia niepodległościowego występował w kawiarniach, do których wstęp mieli Polacy. W tym czasie okupujący Polskę Niemcy część miejsc publicznych, wagonów w tramwajach i restauracji przeznaczali wyłącznie dla własnego użytku.
Fogg w kawiarni „Cafe Bundo” zaśpiewał okupacyjną, patriotyczną piosenkę „Ukochana, ja wrócę”. Polska publiczność przyjęła ją z niezwykłym entuzjazmem. Nie spodobało się to obecnemu tam funkcjonariuszowi Gestapo (niemiecka tajna policja). Pijany Niemiec podszedł do śpiewaka i wycelował do niego z broni. Fogg nie zwrócił na to uwagi, ponieważ… miał wadę wzroku. Kobieta towarzysząca Niemcowi zabrała mu broń, dzięki czemu nie doszło do nieszczęścia. Mieczysław Fogg musiał się jednak wytłumaczyć z incydentu podczas przesłuchania na Gestapo. Ponieważ po tym wydarzeniu Niemcy mieli na niego oko, więc zrezygnował ze śpiewu i rozpoczął pracę jako kelner.
Pomoc Żydom i konspiracja
W czasie II wojny światowej Fogg wstąpił do polskiej konspiracji niepodległościowej. Miał pseudonim „Ptaszek”. Brał również udział przy organizacji tajnych kompletów, czyli specjalnego systemu nauczania, odbywającego się w ukryciu przed okupantem.
Walczył w największym w czasie II wojny światowej antyniemieckim zrywie zbrojnym – Powstaniu Warszawskim (1 sierpnia – 2 października 1944). Jego udział w nim polegał m.in. na podbudowywaniu morale powstańców i podtrzymywaniu ich na duchu śpiewem. Głos Fogga słyszano na barykadach, w szpitalach i schronach. Według danych zebranych przez Armię Krajową (AK) – wystąpił on 104 razy. Został kilkukrotnie ranny. W uznaniu zasług, polski rząd na uchodźctwie w Londynie przyznał mu Krzyż Zasługi z Mieczami.
Mieczysław Fogg wykazał się również bohaterstwem, pomagając potrzebującym Żydom. W 1943 r. przyjął do swojego mieszkania Ignacego Singera (Iwo Wesby), którego znał z kabaretu „Qui pro Quo”. Udzielił schronienia również jego żonie i córce. Ukrywał ponadto Stanisława Templa i Stanisława Kopfa – swojego nauczyciela śpiewu. W pomieszczeniu dla dozorcy w kamienicy Fogga schronienie znalazł z kolei Ignacy Zalcsztajn. Polski śpiewak dostarczał Żydom będącym pod jego opieką jedzenie i pomagał wyrobić fałszywe dokumenty. Mieczysław wiele ryzykował, ponieważ w okupowanej Polsce Niemcy wprowadzili karę śmierci za pomoc ludności żydowskiej. W innych zagarniętych przez niemieckich nazistów terytoriach, takie prawo nie obowiązywało. W 1989 r. Instytut Yad Vashem przyznał Mieczysławowi Foggowi medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
Koncerty na wielu kontynentach
Po zakończeniu wojny Fogg prowadził kawiarnię „Cafe Fogg” i założył wytwórnię płyt gramofonowych „Fogg Record”. Niestety nowa komunistyczna władza, siłą narzucona Polsce, znacjonalizowała prywatny biznes. Fogg nadal koncertował i cieszył się niezwykłą popularnością. Występował w Europie, USA, Izraelu, Brazylii, Nowej Zelandii, Australii i na Cejlonie. Szacuje się, że w trakcie swojej kariery wystąpił na prawie 16 tys. koncertów, a jego głos można było usłyszeć na ponad 25 milionach egzemplarzach płyt.
Wielki polski piosenkarz, bohater i „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata” zmarł 3 września 1990 r. w Warszawie.