Strona główna » W kierunku asymilacji. Wilhelm Feldman (1868-1919)

W kierunku asymilacji. Wilhelm Feldman (1868-1919)

przez Dignity News
„Mickiewicz zrobił mnie Polakiem”. Tak o sobie pisał Wilhelm Feldman, jeden z najważniejszych pozytywistyczno-modernistycznych krytyków literackich, pisarz, dramaturg, polityk i społecznik, promotor asymilacji Żydów na ziemiach polskich.

Urodził się 8 kwietnia 1868 r. w Zbarażu w ubogiej, ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej. Równolegle do studiów nad Talmudem uczył się w elementarnej szkole państwowej. Pod wpływem lektur i kontaktów z kulturą polską ukształtował się jego asymilacyjny światopogląd.

Brał udział w tworzeniu polskich stowarzyszeń patriotycznych, m.in. Związku Młodzieży Polskiej „Zet”. W 1887 r. wydał pierwszą powieść – Piękna Żydówka. W tym okresie jego twórczość była skoncentrowana przede wszystkim na problemie najuboższej ludności żydowskiej, której status materialny zamykał drogę do asymilacji.

W 1889 r. zamieszkał w Krakowie i działał na rzecz poprawy stanu szkolnictwa ludowego, pisał artykuły i broszury, w których krytykował żydowski izolacjonizm (O żargonie żydowskim 1901) lub dawał przykłady współpracy Polaków i Żydów (Asymilatorzy, syjoniści i Polacy 1893, Stosunek Mickiewicza do Żydów 1890). W 1900 r. objął redakcję upadającego krakowskiego miesięcznika „Krytyka”, odgrywając znaczącą rolę w kształtowaniu światopoglądu młodego pokolenia inteligencji polskiej. Szerzył kult wiedzy, rzetelnie informował o wydarzeniach politycznych, naukowych, literackich.

Jako zwolennik tendencji patriotyczno-społecznych w literaturze cenił twórczość Stanisława Wyspiańskiego i Stefana Żeromskiego. Sam poza krytyką literacką uprawiał także twórczość dramatyczną i prozatorską. Podejmował tematy moralno-społeczne, patriotyczno-historyczne i związane z judaizmem. Zaangażowanie w odzyskanie niepodległości przez Polskę skierowało go w szeregi Legionów Polskich, jednak z powodu złego stanu zdrowia został oddelegowany do Berlina do pracy przy akcji propagandowej na rzecz niepodległości Polski. Zmarł 25 października 1919 r. w Krakowie.

Może cię rówież zaintersować