Strona główna » Profesor Krzysztof Dunin-Wąsowicz – historyk, socjalista, Sprawiedliwy

Profesor Krzysztof Dunin-Wąsowicz – historyk, socjalista, Sprawiedliwy

przez Dignity News
Dziś wypada 101. rocznica urodzin prof. Krzysztofa Dunina-Wąsowicza, żołnierza Armii Krajowej, więźnia niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof, wybitnego historyka oraz jednego z Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Krzysztof Dunin-Wąsowicz urodził się 22 stycznia 1923 r. w Warszawie, w rodzinie inteligenckiej. Jego ojciec Władysław do 1939 r. pełnił funkcję redaktora „Gazety Ludowej”. Młody Krzysztof ukończył Gimnazjum i Liceum im. Księcia Józefa Poniatowskiego na Żoliborzu, zdając konspiracyjną maturę w czerwcu 1940 r.

Po wybuchu II wojny światowej został zaprzysiężony do Związku Walki Zbrojnej, a następnie był żołnierzem AK pułku „Baszta” (kompania łączności). Podczas okupacji ukończył szkołę podoficerską i szkołę podchorążych. Został  członkiem organizacji młodzieży socjalistycznej „Płomienie” oraz współpracownikiem Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Równocześnie studiował historię na tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego.

W wyniku agenturalnego donosu, 13 kwietnia 1944 r. został aresztowany wraz z całą rodziną przez Gestapo i osadzony w więzieniu na Pawiaku. Po kilku tygodniach, 24 maja wywieziono go do KL Stutthof, skąd ostatecznie udało mu się zbiec podczas pieszej ewakuacji obozu.

Po wkroczeniu do Polski Armii Czerwonej  należał do Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej i Polskiej Partii Socjalistycznej, sprzeciwiając się działaniom zjednoczeniowym PPS i PPR. Od listopada 1945 r. był asystentem Instytutu Historii UW, pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej przy Prezydium Rady Ministrów oraz uczestnikiem Klubu Krzywego Koła.

W latach 1950-1954 pełnił obowiązki kustosza w Muzeum Historycznym m. st. Warszawy, po czym od 1955 r. został zatrudniony w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. W 1984 roku został mianowany profesorem zwyczajnym. Opublikował 22 książki i 420 prac naukowych.

W czasie swojej aktywności zawodowej był m. in. członkiem Rady Naukowej Żydowskiego Instytutu Historycznego, wchodził w skład Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce oraz zasiadał w Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Od 1989 r. ponownie zaangażował się w działalność reaktywowanej PPS. Wraz z matką Janiną Dunin-Wąsowicz został odznaczony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. W 2007 r. z rąk Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Odrodzenia Polski za bohaterska postawę w ratowaniu Żydów podczas niemieckiej okupacji.

Zmarł 9 maja 2013 r. i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Może cię rówież zaintersować