Utracony w czasie II wojny światowej obraz „Portret Adama Stanisława Naruszewicza” powrócił do zbiorów Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie dzięki działaniom restytucyjnym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN) – czytamy w serwisie resortu.

W uroczystości prezentacji i przekazania obrazu w Białej Sali wilanowskiego muzeum uczestniczyła sekretarz stanu w MKiDN, generalna konserwator zabytków  Bożena Żelazowska. Podczas swojego wystąpienia przypomniała, że resort kultury od początku lat 90. poszukuje i przywraca do macierzystych kolekcji obiekty zaginione podczas II wojny światowej.

– Jest to codzienna, intensywna praca poszukiwawcza i badawcza. Dane o zaginionych dziełach gromadzone są w bazie strat wojennych, która jest cały czas rozwijana. Obecnie znajduje się w niej blisko 70 tysięcy rekordów, a to tylko wycinek strat, jakie poniosły polskie zbiory w czasie ostatniej wojny – relacjonowała wiceminister.

„Portret Adama Stanisława Naruszewicza” został opisany w dwóch historycznych inwentarzach pałacu wilanowskiego oraz w przewodniku W. Czajewskiego z 1893 roku. Podobnie jak wiele obiektów z kolekcji wilanowskiej zaginął w nieznanych okolicznościach podczas II wojny światowej.

Pod koniec 2020 roku dzieło odnalazło się w kolekcji prywatnej na terenie Niemiec. Jak się później okazało trafiło tam na początku lat 90. z polskiego rynku antykwarycznego. Na pochodzenie obiektu wskazywało m.in. znajdujące się na odwrocie oznakowanie w postaci numeru 820 oraz wykonanego przez szablon oznaczenia „Galerya Obrazów w Willanowie”.

W bazie strat wojennych prowadzonej przez MKiDN zarejestrowanych jest prawie 350 obiektów utraconych z kolekcji wilanowskiej. W ostatnich latach do zbiorów w Wilanowie powróciły biurko damskie i kabinet – XVIII-wieczne meble w stylu chińskim, odzyskane z Muzeum Sztuki Zdobniczej w Dreźnie oraz „Dama z wachlarzem” – XIX-wieczna grafika naklejona na płótno, zwrócona przez niemieckie małżeństwo z Berlina.

Arkadiusz Słomczyński