Drna, Sadurka, Żurawka, Pólkówka, Bełcząca, Brodnia – to nazwy tylko kilku rzek, które meandrowały przez Warszawę. Część z nich już nie istnieje, a niektóre nadal płyną pod ziemią. „Niech płyną! Inne rzeki Warszawy” – to tytuł wystawy w Muzeum Woli – oddziale Muzeum Warszawy. Nowa wystawa rusza 20 stycznia.

Współcześnie za warszawską rzekę uznawana jest przede wszystkim Wisła. Jednak sieć hydrograficzna Warszawy była – i częściowo wciąż jest – znacznie bogatsza. Wystawa „Niech płyną! Inne rzeki Warszawy” opowiada historię licznych warszawskich rzek – poprzez dawne plany, mapy, grafiki, pocztówki i fotografie. W Muzeum Woli można prześledzić ich przebieg, poznać biogramy, dostrzec pozostałości i współczesne ślady ukryte w nazwach dzielnic i ulic.

Część współczesna wystawy zwraca uwagę na istotę naczyń połączonych, jakimi są sieci rzeczne. Ich degradacja nie tylko znacząco wpływa na środowisko, mikroklimat i zmiany klimatu, ale również na rozwój miast w czasie katastrofy klimatycznej. Pokazany zostanie m.in. film o Zakolu Wawerskim, jednym z ostatnich podmokłych ekosystemów w obszarze Warszawy czy dokumentacja fotograficzna działań Cecylii Malik i grupy Siostry Rzeki. Artystka od lat angażuje się w ochronę rzek poprzez działania artystyczno-aktywistyczne.

– Poprzez wystawę chcemy załatać wyrwę – w mapie Warszawy i w ludzkiej pamięci – i odkryć na nowo ten naturalny, niezbędny do życia zasób, bogactwo zamieszkiwanego przez nas terenu. Z myślą o przyszłości miasta przywołujemy historie innych warszawskich rzek i zestawiamy je ze współczesnymi interwencjami – mówi współkuratorka wystawy Magdalena Staroszczyk, cytowana w serwisie Onet Kultura.

Poznając historię warszawskich rzek, procesów ich zanikania, będzie można lepiej zrozumieć istotę i wagę dbania o te obszary wodne, które jeszcze występują w Warszawie i stanowią żywy dowód na to, że Warszawa opierała się o rzeki i ich rozlewiska.

Arkadiusz Słomczyński