Nazywano go Jerozolimą Królestwa Polskiego, jest niezwykłym miastem we wschodniej Polsce. Żydzi i Polacy przez 600 lat żyli w Lublinie razem, tworząc wielokulturową społeczność, która prowadziła znaczącą wymianę gospodarczą i społeczno-kulturalną. 

W 1336 r. Żydzi uzyskali przywilej królewski, zezwalający na osiedlanie się pod zamkiem w Lublinie. Tutejsza gmina już w XVI wieku była trzecią w Polsce co do liczebności. Uzyskała kolejne przywileje, m.in. na prowadzenie handlu, zakup nowych terenów i na rozbudowę obiektów gminnych (jatki, szpital, murowana synagoga – jedna z największych w Polsce).

Największy rozkwit Lublina przypadł na wiek XVI i pierwszą połowę XVII. O znaczeniu miasta świadczy podpisanie w nim unii między Polską a Litwą (Unia Lubelska, 1569). Od 1518 r. działała słynna jesziwa, założona przez Szaloma Szachnę. Rozwijały się drukarnie, które do 1685 r. wydały ponad 240 tytułów. W latach 1581-1764 w mieście funkcjonował Sejm Czterech Ziem (Waad Arba Aracot), żydowski sejm, symbol swobód i autonomii. Lublin to także wiele miejsc związanych z żydowską nauką, wybitne szkoły talmudyczne, słynne osobowości jak Widzący z Lublina (Jaakow Icchak ha-Lewi Horowic, 1745-1815).

W XIX wieku Żydzi stanowili nawet ponad połowę mieszkańców Lublina, mając znaczny udział w przemyśle i handlu. Po I wojnie światowej powstawały liczne organizacje polityczne, biblioteki, kluby kulturalne, drużyny sportowe. Z lubelskiej społeczności wywodzili się znani działacze społeczni, naukowcy, twórcy kultury, np. rodzina kompozytora Henryka Wieniawskiego. Przed II wojną światową miasto było znane także za sprawą wyższej uczelni rabinackiej – Jeszywas Chachmej Lublin (Lubelska Szkoła Mędrców).

W czasie okupacji do 1943 r. Niemcy zgładzili nie tylko lubelskich Żydów, ale zniszczyli także związane z nimi obiekty architektoniczne. Mimo tego okrucieństwa zachowało się w mieście wiele pamiątek, przyciągających gości z całego świata, a miasto przechowuje pamięć o społeczności żydowskiej i jej dorobku.