W 1335 r. król Polski Kazimierz Wielki lokował nowe miasto Kazimierz. Co ciekawe, znajdowało się ono dosłownie obok ówczesnej stolicy Polski Krakowa. Dziś dawne prężnie rozwijające się miasteczko jest jedną z jego dzielnic. Przez wieki Kazimierz był w większości zamieszkiwany przez Żydów.

W zgodnej opinii historyków król Polski Kazimierz Wielki poza wieloma zrealizowanymi reformami wewnętrznymi służącymi wzmocnieniu pozycji państwa, uważany jest również za opiekuna Żydów.  Wielu z nich osiedliło się w Kazimierzu – mieście założonym przez monarchę obok Krakowa – stolicy Polski. 

Za początek jego istnienia przyjmuje się akt lokacyjny z 27 lutego 1335 r., nadany przez monarchę  w Sandomierzu. Obszar Kazimierza stanowił podmokłą wyspę znajdującą się pomiędzy Wisłą i jej starorzeczną odnogą. Stwarzało to naturalne możliwości obronne, wzmocnione wybudowaniem murów miejskich. Taka lokalizacja wpływała również na bezpieczeństwo samego Krakowa i królewskiego zamku na Wawelu od południowej strony. Kazimierz pod względem powierzchni niewiele ustępował stolicy Polski – 50 ha do 65 ha. W jego granicach znalazły się istniejące tam wcześniej trzy osady wraz z kościołami, w tym pod wezwaniem św. Michała na Skałce – domniemanym miejscem męczeńskiej śmierci św. Stanisława. 

Od końca XV wieku Kazimierz był zasiedlany przez ludność żydowską, która emigrowała tutaj m.in. z nieodległych Czech i Moraw, ale także z Włoch czy innych krajów. Pod koniec XVI wieku ich liczba sięgnęła 2000 mieszkańców. W 1495 r. wybudowana została Synagoga Stara przy ul. Szerokiej. 

Po przeniesieniu stolicy Polski z Krakowa do Warszawy przez króla Zygmunta III Wazę, zmalało również znaczenie Kazimierza. W okresie rozbiorów na przełomie XVIII i XIX wieku władze austriackie doprowadziły do zniesienia odrębności i włączenia Kazimierza do Krakowa.