Strona główna » „Jestem Żydem, a Polska jest moją ojczyzną.” Artur Szyk – zapomniany ilustrator i wróg Hitlera

„Jestem Żydem, a Polska jest moją ojczyzną.” Artur Szyk – zapomniany ilustrator i wróg Hitlera

przez Dignity News
128 lat temu w Łodzi urodził się Artur Szyk – wybitny artysta grafik, ilustrator i karykaturzysta. Pochodził ze zasymilowanej rodziny żydowskiej i uważał Polskę za swoją ojczyznę. Zasłynął jako twórca popularnych karykatur Hitlera i kunsztownych grafik wzorowanych na średniowiecznej sztuce zdobnictwa książek.

Studiował w Paryżu, gdzie zapoznał się z najnowszymi trendami w sztuce, jednak bardziej pociągała go średniowieczna sztuka iluminacji książek. Po powrocie do kraju kontynuował naukę w Krakowie, projektując również kostiumy, dekoracje teatralne i kabaretowe.

W 1914 r. wziął udział w podróży do Palestyny, gdzie silne wrażenie zrobiły na nim dążenia niepodległościowe żydowskich osadników. Podróż przerwał wybuch I wojny światowej, który zmusił Szyka do powrotu do kraju. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości rozwijał działalność artystyczną, jednak już w 1919 r. wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako oficer polskiej kawalerii, włączając się w działalność propagandową. W 1921 r., gdy przeniósł się do Paryża, jego grafiki nabrały żywych kolorów, osiągając charakterystyczny styl o bogatej kolorystyce i dbałości o szczegóły z wplecionymi w zaskakujący sposób elementami współczesnymi,  np. pokonaną swastyką w przedstawieniu triumfującego króla polskiego Władysława Jagiełły .

Pomimo, że od 1937 r. tworzył w Anglii, a następnie od 1940 r. w USA, zachował silne związki z Polską. Jak wspominał, zawsze oburzały go oszczercze napaści wrogów na państwo polskie .  Podkreślał też „świetne tradycje polskiej tolerancji religijnej i narodowej”. W latach 1926-1928 wykonał oryginalne ilustracje do Statutu kaliskiego (przywilejów nadanych polskim Żydom w 1264 r.), ukazywał wkład Żydów w kulturę polską, a także bohaterstwo Polaków w walkach o niepodległość. Popularność przyniosły mu zwłaszcza karykatury Hitlera, Mussoliniego i cesarza Japonii Hirohito. Jego rysunki, które pojawiały się w gazetach, na plakatach, kartkach i znaczkach pocztowych, odegrały ważną rolę w amerykańskiej propagandzie wojennej. Sam określał się często jako soldier in art. Obok karykatur zajmował się ilustracją książkową. Wykonywał rysunki do Hagady, baśni wschodnich i utworów Andersena oraz historii biblijnych i wielu innych dzieł.

Zmarł 13 września 1951 r. Obecnie twórczość Szyka upamiętnia The Arthur Szyk Society.

Może cię rówież zaintersować