Wczesnym rankiem 1 września 1939 r. niemiecki pancernik „Schleswig-Holstein” rozpoczął ostrzał artyleryjski Wojskowej Składnicy Tranzytowej, eksklawy Polski znajdującej się na półwyspie Westerplatte w Wolnym Mieście Gdańsku. Obok bombardowania Wielunia i ataku na mosty w Tczewie, był to jeden z pierwszych aktów militarnych prowadzony w ramach planu Fall Weiss, czyli agresji III Rzeszy Niemieckiej na Polskę. Obecnie dla Polaków jest symbolem początku II wojny światowej.
Okręt wojenny dowodzony przez kmdr. Gustava Kleikampa wpłynął do portu w Gdańsku 25 sierpnia 1939 r. pod pretekstem oddania hołdu niemieckim marynarzom, poległym w sierpniu 1914 r. na zatopionym krążowniku „Magdeburg” i pochowanym na gdańskim cmentarzu garnizonowym. W rzeczywistości na pokładzie pancernika znajdowała się elitarna kompania szturmowa Kriegsmarine, która świtem 1 września 1939 r. pod osłoną pocisków artyleryjskich kal. 280 mm niszczących Westerplatte, rozpoczęła szturm na polską składnicę amunicyjną, bronioną przez około dwustu żołnierzy Wojska Polskiego.
Polacy dowodzeni przez mjr. Henryka Sucharskiego oraz jego zastępcę kpt. Franciszka Dąbrowskiego, przez siedem dni bohatersko i z pełnym poświęceniem stawiali opór zmasowanym atakom przeważających oddziałów niemieckich, liczących łącznie ponad 4000 żołnierzy. Polscy obrońcy w dobrze ufortyfikowanych warowniach opierali się ostrzałowi z morza, atakom niemieckiej piechoty, a także chronili się przed bombardowaniem z samolotów Luftwaffe.
Po 7 dniach bohaterskiej obrony, z powodu wyczerpania, poniesionych strat (15 poległych i ok. 50 rannych), braku amunicji i perspektyw na polską odsiecz, mjr Sucharski podjął decyzję o kapitulacji. Wyrazem uznania dla niezłomności polskiego żołnierza była postawa gen. Friedricha G. Eberhardta, który, salutując przed polskim dowódcą, przyznał mu prawo do noszenia oficerskiej szabli w niewoli.
Po latach sami Niemcy podkreślali ogromne męstwo i poświecenie polskich żołnierzy w zderzeniu z ogromną siłą rażenia atakujących placówkę. Porównywali obronę Westerplatte do bitwy pod Verdun, będącej jedną z największych bitew I wojny światowej.