Strona główna » Żydzi w Wojsku Polskim w II Rzeczypospolitej

Żydzi w Wojsku Polskim w II Rzeczypospolitej

przez Dignity News
We wszystkich najważniejszych polskich publikacjach poświęconych problematyce udziału Żydów w walkach podczas wojny obronnej 1939 r. historycy podkreślają, że żołnierz żydowski  bił się nadspodziewanie dobrze, nierzadko wykazując się ofiarnością. Wrażenie to zachowało w pamięci nie tylko dowództwo wojsk polskich, ale także polskie społeczeństwo.

W okresie międzywojennym odsetek Żydów w polskiej armii nie był wysoki, i, jak podkreślają badacze, nie okazał się proporcjonalny do ich ogólnej liczebności w kraju. W II Rzeczypospolitej ludność żydowska stanowiła około 10% mieszkańców państwa polskiego, tymczasem po zakończeniu walk o granice udział żołnierzy żydowskich w Wojsku Polskim wynosił w 1923 r. nieco ponad 5%. Największą ich liczbę zanotowano zaś w 1937 r. – 6,55%.  Jeśli chodzi o kadrę zawodową, stan liczebny żydowskich oficerów był wyraźnie niski i wynosił np. w 1927 r. 0,55% oficerów służby stałej.

Powołanie do armii regulowała Konstytucja z 17 marca 1921 r., nakładając go na wszystkich obywateli. Szczegółowe zapisy na jej temat pojawiły się zaś w ustawie o powszechnym obowiązku służby wojskowej z 23 maja 1924 r. Dlaczego zatem, jak wskazywałaby „sucha” statystyka, mniej więcej co dziesiątym żołnierzem nie była jednak osoba narodowości żydowskiej? Przyczyny tego stanu rzeczy można rozpatrywać na wielu płaszczyznach – od politycznych po kulturowe, które wynikały z zawiłych polsko-żydowskich relacji, kształtujących się na ziemiach polskich przez kilkaset lat.

Mimo różnych napięć faktem pozostał niejednolicie polski, w sensie etnicznym, charakter Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej. W 1922 r. potwierdził to gen. Kazimierz Sosnkowski w jednym ze swoich zarządzeń, gwarantując państwowy, a nie narodowy wymiar armii polskiej.

 

Może cię rówież zaintersować