Najstarsze wawelskie zabytki archeologiczne powracają na wystawę po przeszło 60 latach. Odnalezione na wawelskim wzgórzu eksponaty, datowane na okres pradziejowy, można oglądać na nowej ekspozycji „Pradzieje Wawelu”, stanowiącej uzupełnienie wystawy „Wawel Zaginiony” na Zamku Królewskim na Wawelu w Krakowie.

Prezentowane na wystawie pradziejowe zabytki wawelskie stanowią bezcenne eksponaty dla polskiej kultury. O ich znaczeniu świadczy przede wszystkim lokalizacja ich odkrycia, zamknięta w obrębie wawelskiego wzgórza, dzięki czemu są one nierozerwalnie związane z przeszłością tego miejsca – mówi prof. Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.

„Pradzieje Wawelu” to wybór zabytków prehistorycznych odnalezionych w trakcie badań archeologicznych prowadzonych na terenie wzgórza wawelskiego nieprzerwanie od ponad 70 lat. Najstarsze eksponaty, w postaci kamiennych wyrobów: noży, ostrz, zgrzebeł i odłupków, pochodzą z okresu paleolitu środkowego, czyli sprzed około 100 tys. lat, i są wytworami człowieka neandertalskiego. 

Na eskpozycji zgromadzono także zabytki pochodzące z kolejnych okresów prahistorii. Znajdują się tu eksponaty krzemienne datowane na okres paleolitu górnego (40–13 tys. lat temu), takie jak drapacze, rylce i wióry, oraz neolitu (5500– 3000 lat p.n.e.), z którego pochodzą najstarsze na Wawelu wyroby gliniane.

Najbogatsza kolekcja zabytków prehistorycznych pochodzi z przełomu epok brązu i żelaza (ok. 800–400 lat p.n.e.) i jest ona świadectwem funkcjonowania na Wawelu kultury łużyckiej. Znajdują się w niej m.in. trójkątna zawieszka z brązu, rogowe grociki strzał, kościane narzędzia i ozdoby oraz naczynia ceramiczne. 

Pradziejową ekspozycję zamyka gablota z pojedynczymi zabytkami datowanymi na okres celtycki i wpływów rzymskich, wśród których znajdują się monety pochodzące z Cesarstwa Rzymskiego i fragmenty celtyckich naczyń glinianych.

Adrian Andrzejewski