Jak podały polskie media pełnomocnik rządu ds. kontaktów z diasporą żydowską Jarosław Marek Nowak w wywiadzie dla brytyjskiej gazety „Jewish News” skrytykował działania Prawa i Sprawiedliwości wobec środowisk żydowskich. Nowak nazwał nowelizację ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej (IPN), która miała zapobiec przypisywaniu Polsce współodpowiedzialności za Holokaust „jedną z najgłupszych poprawek, jakie kiedykolwiek pojawiły się w prawie” – czytamy w portalu Interia.pl.
Pełnomocnik dodał, że według niego dyskusja na ten temat powinna odbywać się na poziomie akademickim, a zakwestionowaniem czyichś badań jest opublikowanie obalającego artykułu, który przedstawia kontrargumenty.
– To nie jest miejsce dla sędziów ani nikogo innego. Nie można naprawdę skutecznie dyskutować o książkach, w których zawarte są teorie lub badania, jeśli nie przeprowadziło się własnych badań i nie znalazło własnych opinii na ten temat — ocenił Nowak. Stwierdził też, że Polska, w pewnym momencie, będzie musiała zrobić coś w kwestii zwrotu mienia żydowskiego.
Uchwalona w marcu 2018 roku Ustawa o IPN wywołała zgrzyt dyplomatyczny między innymi ze Stanami Zjednoczonymi i Izraelem. Regulacja, której celem było przeciwdziałanie fałszowaniu polskiej historii w Polsce i na świecie, wprowadzała karę grzywny lub pozbawienia wolności do lat trzech za przypisywanie Polakom odpowiedzialności m.in. za ludobójstwo popełnione na Żydach w czasie wojny.
W czerwcu 2018 roku Polska wycofała przepis, a premier Mateusz Morawiecki i premier Izraela we wspólnym oświadczeniu stwierdzili, że Izrael nie zgadza się na działania polegające na przypisywaniu Polsce lub narodowi polskiemu winy za okrucieństwa popełnione przez nazistów i ich kolaborantów.
Arkadiusz Słomczyński