Dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN) oraz zaangażowaniu wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego po 83 latach do Polski powrócił cykl 7 obrazów Bractwa św. Łukasza i 4 makat Mieczysława Szymańskiego. Prace trafiły do zbiorów Muzeum Historii Polski w Warszawie – informuje w komunikacie MKiDN.

Dzieła, które powróciły, były prezentowane w pawilonie polskim na Wystawie Światowej w Nowym Jorku od maja 1939 roku do końca 1940 r., przedstawiają najważniejsze wydarzenia z historii Polski, ukazując jej wkład w rozwój cywilizacji zachodniej, między innymi w relacje z sąsiadami, tradycje tolerancji i konstytucjonalizmu.

Po zakończeniu wystawy, ze względu na trwającą w Europie wojnę, dzieła z pawilonu polskiego postanowiono przechować na terenie USA. Po zakończeniu wojny obrazy oraz cztery makaty Mieczysława Szymańskiego znalazły się w dyspozycji Stefana Roppa, komisarza generalnego Pawilonu Polskiego, który całą kolekcję przekazał pod opiekę amerykańskiej uczelni Le Moyne College z Syracuse.

W maju tego roku podczas wizyty w USA wicepremier Piotr Gliński sfinalizował umowę z władzami Le Moyne College, na mocy której dzieła miały powrócić do Polski.

Siedem obrazów Bractwa św. Łukasza, o wymiarach 120 x 200 cm każdy, przedstawia wydarzenia z historii Polski: „Spotkanie Bolesława Chrobrego z Ottonem III u grobu św. Wojciecha (1000)”, „Przyjęcie chrześcijaństwa przez Litwę (1386)”, „Nadanie przywileju jedleńsko-krakowskiego (1430)”, „Unia Lubelska (1569)”, „Uchwalenie konfederacji warszawskiej o wolności religijnej (1573)”, „Odsiecz Wiednia (1683)” oraz „Konstytucja 3 Maja (1791)”.

Natomiast powracające do Polski 4 makaty prezentowane na wystawie w Nowym Jorku, powstały z rozcięcia dużej makaty zatytułowanej „Jan III Sobieski”, a wykonanej na Wystawę Światową w Paryżu w 1937, za którą jej autor Mieczysław Szymański otrzymał Grand Prix.

Adrian Andrzejewski