Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku zdobyło prestiżową „Nagrodę Muzealną Rady Europy 2024”. Instytucja – powstała dzięki finansowemu wsparciu resortu kultury – została również nominowana do nagrody „Europejskiego Muzeum Roku”. List gratulacyjny do dyrektora placówki skierował minister kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomiej Sienkiewicz.
– Ta prestiżowa nagroda przyznawana corocznie od 1977 roku nowopowstałym lub odnowionym europejskim muzeom jest nie tylko wielkim wyróżnieniem, ale również zobowiązaniem do dalszej efektywnej pracy w zakresie rozpowszechniania świadomości historycznej oraz głoszenia wartości związanych z poszanowaniem praw człowieka – napisał w liście szefr resortu kultury.
Muzeum Pamięci jest poświęcone ludziom, którzy od końca XVI aż do połowy XX wieku byli niewoleni i zsyłani w głąb Rosji, a później Związku Sowieckiego, jak też tym, którzy podążali tam dobrowolnie. Instytucja opowiada o jeńcach, więźniach, zesłańcach i deportowanych, a także o tych, którzy przed I wojną światową odkrywali Syberię i aktywnie uczestniczyli w zagospodarowaniu jej ogromnych obszarów.
Muzeum łączy wyniki badań i narrację historyków ze wspomnieniami uczestników i świadków zdarzeń. Pokazuje ogromne emocje ukryte w zwykłych na pozór przedmiotach, przenosząc zwiedzających w niezwykłą krainę – tajemniczy, piękny, a jednocześnie okrutny i bezwzględny Sybir.
Budynek Muzeum Pamięci Sybiru został ulokowany na terenie przedwojennych, polskich magazynów wojskowych, które bezpośrednio przylegają do dawnego, brzeskiego traktu kolejowego. Projekt przekształcenia magazynów w nowoczesne Muzeum Pamięci Sybiru był realizowany od 2016 do 2019 roku. W tym okresie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało na tę inwestycję 9,4 mln zł. Dodatkowo resort kultury wsparł przygotowanie wystawy stałej, która otrzymała dofinansowanie w ramach funduszy unijnych w wysokości prawie 6,8 mln zł.
Arkadiusz Słomczyński