Strona główna » Meir Ezofowicz – dzierżawca, który otrzymał tytuł szlachecki, mimo że nie zmienił wyznania

Meir Ezofowicz – dzierżawca, który otrzymał tytuł szlachecki, mimo że nie zmienił wyznania

przez DignityNews.eu
Nie wiemy, kiedy urodził się Meir Ezofowicz. Znana jest tylko data jego śmierci przypadająca prawdopodobnie na rok 1529.

Różnego rodzaju słowniki informują, że Ezofowicz pochodził z Kijowa i był jednym z najznamienitszych kupców i dzierżawców swoich czasów. Większość życia spędził w Brześciu Litewskim. Jego brat – Abraham – po przyjęciu chrztu został wójtem mińskim i starostą smoleńskim, a w 1509 r. otrzymał urząd podskarbiego litewskiego. Na chrzcie otrzymał imię Jan.

Talenty do robienia interesów zaprowadziły Ezofowicza najpierw na dwór wielkich książąt litewskich, a następnie na dwór dwóch królów polskich – Aleksandra Jagiellończyka (1501-1506) i Zygmunta Starego (1507-1548). Ponieważ król Zygmunt Stary panował aż 41 lat, można powiedzieć, że zdolny kupiec swoją karierę w otoczeniu królewskim zawdzięczał właśnie temu władcy.

W 1507 r. król Zygmunt Stary postanowił uregulować sprawę żydowską w państwie. W celu zapobiegania antyżydowskim rozruchom, nakładał na miasta wysokie kary i kaucje za tego rodzaju akty przemocy przeciwko Żydom. Ustanowił zasadę, że połowę pieniędzy pochodzących z kary mieli otrzymać poszkodowani, a drugą połowę skarb państwa. Zabroniono też oskarżania ludności żydowskiej o mordy rytualne czy profanację hostii.

Działając w sprzyjających Żydom warunkach, Ezofowicz, jak faktor żydowski, udzielał królowi pożyczek, a w zamian dzierżawił komory celne i administrował nimi w Brześciu, a od 1508 r. także  na całym Wołyniu i Podlasiu. W kilka lat później jego pozycja uległa wzmocnieniu – został  poborcą podatków żydowskich na Litwie.

Decyzja ta wywołała jednak sprzeciw żydowskich gmin wyznaniowych na Litwie, które chciały bronić swojej autonomii i niezależności. Protest odniósł skutek i niedoszły poborca musiał zrezygnować z urzędu.

Jednak niebawem za zasługi w 1514 r. Ezofowicz został przyjęty przez wojewodę smoleńskiego Jana Hlebowicza do herbu Leliwa, a po śmierci swojego brata objął uprzednio przez niego pełnione funkcje. Wojewoda wzmocnił na tyle jego pozycję, że w 1525 r. wybitny kupiec został  dzierżawcą wszystkich ceł w Wielkim Księstwie Litewskim, z wyjątkiem okręgu kowieńskiego.

Miał liczne i częste kontakty z elitą ówczesnej Polski, udzielając pożyczek najznamienitszym rodom i rodzinom litewskim. Wówczas otrzymał tytuł szlachecki, mimo że nie zmienił wyznania, jak to uczynił jego brat Jan. Historycy twierdzą, że decyzja ta była zdarzeniem wyjątkowym w dziejach państwa polskiego.

 

 

Może cię rówież zaintersować