Strona główna » Maurycy Axer (1886-1942) – wybitny polski adwokat pochodzenia żydowskiego

Maurycy Axer (1886-1942) – wybitny polski adwokat pochodzenia żydowskiego

przez DignityNews.eu

Słynny międzywojenny adwokat Maurycy Axer, znany ze sprawy Rity Gorgonowej, swoje poglądy na temat asymilacji Żydów kształtował pod wpływem Hermana Liebermana, który był jej zdecydowanym propagatorem.  Działając w Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), Axer stał się aktywnym, lewicującym polskim patriotą.

Axer urodził się 4 czerwca 1886 r. w Przemyślu, w żydowskiej rodzinie urzędnika podatkowego. Rodzice nadali mu imiona Moritz Joachim, których używał do 1921 r. W 1904 r. ukończył I Gimnazjum w Przemyślu. Następnie studiował prawo na C.K. Uniwersytecie Franciszka I we Lwowie. Po ukończeniu studiów został adwokatem, początkowo pracował m.in. w kancelarii Hermana Liebermana (1870-1941), który praktykował w Rzeszowie i Przemyślu.

W czasie I wojny światowej M. Axer służył w wojsku austriackim. W 1916 r. ożenił się z mieszkającą w Baden koło Wiednia Żydówką Ernestyną Fryderyką Schuster. Mieli dwoje dzieci, Erwina (1917-2012) i Henryka (1918-1943). W okresie międzywojennym M. Axer szybko stał się sławny, m.in. dlatego, że niezależnie od własnych poglądów bronił zatrzymanych z powodów politycznych (w tym również komunistów). Nie pobierał także wynagrodzenia od osób, których nie stać było na adwokata. Największy rozgłos przyniosła mu kontrowersyjna sprawa guwernantki Rity Gorgonowej, która była oskarżona o zamordowanie córki swojego pracodawcy. 

Na początku II wojny światowej Lwów został zajęty przez Sowietów. M. Axer zrezygnował wówczas z praktyki adwokackiej. Udało mu się przetrwać okupację sowiecką oraz likwidację ludności żydowskiej zorganizowaną przez Niemców i ukraińskich nacjonalistów po wkroczeniu wojsk niemieckich do Lwowa latem 1941 r. Aresztowano go jednak, właściwie przypadkowo, we wrześniu 1942 r. Dalsze losy lwowskiego adwokata pozostają niewyjaśnione. Prawdopodobnie zginął w niemieckim obozie zagłady w Bełżcu, możliwe jest także, że próbował zbiec z transportu, ale został ponownie schwytany i rozstrzelany przez Niemców. Wojnę przeżyła żona oraz starszy syn, Erwin, który po wojnie zdobył sławę jako reżyser teatralny. Natomiast młodszy syn Henryk trafił do obozu janowskiego we Lwowie, gdzie został zamordowany w 1943 r.

 

Może cię rówież zaintersować