Twórca największej fortuny w Królestwie Polskim (zabór rosyjski) zbudował swoją pozycję dzięki ogromnym inwestycjom kolejowym, które znacząco przyspieszyły rozwój gospodarczy ziem polskich. Jan Gotlib Bloch angażował się nie tylko w różne przedsięwzięcia przemysłowe. Pracował również naukowo i publikował prace poświęcone kolejnictwu, finansom, przemysłowi i rolnictwu. Za swoją działalność pacyfistyczną otrzymał nominację do pierwszej w historii Polski Pokojowej Nagrody Nobla.
J.G. Bloch urodził się w Radomiu w żydowskiej rodzinie właściciela niewielkiej farbiarni wyrobów wełnianych. Po ukończeniu szkoły realnej rozpoczął praktykę w kantorze bankowym. W wieku piętnastu lat przeszedł na kalwinizm, a pięć lat później na katolicyzm. Około 1856 r. przyjechał do Petersburga i w ciągu kilku lat stał się przedsiębiorcą kolejowym.
Pierwsze duże pieniądze zarobił, prowadząc roboty budowlane przy powstającej Kolei Warszawsko-Petersburskiej. Oprócz pomnażania majątku, Bloch dbał o nawiązanie licznych kontaktów handlowych i towarzyskich, np. w sferach rosyjskiej elity rządowej. Chcąc nadrobić braki w wykształceniu i obyciu, wyjechał do Berlina na studia. W 1862 r. ożenił się z córką Henryka Kronenberga (najmłodszego brata Leopolda), Emilią.
Po powrocie do kraju założył własny dom bankowy i zarobione pieniądze angażował w różne przedsięwzięcia przemysłowe, m.in. młyn parowy, piekarnie i cukrownie. W 1865 r. uzyskał koncesję na budowę Kolei Fabryczno-Łódzkiej, która otworzyła Łódź na świat. Budował ją w tempie ekspresowym – kilometr dziennie. W latach 1869-1871 wybudował połączenie kolejowe między Libawą a Koleją Warszawsko-Petersburską.
Na początku lat 70. XIX w. został prezesem Towarzystwa Południowo-Zachodnich Dróg Żelaznych. W 1885 r. otworzył linię Kolei Iwanogrodzko-Dąbrowskiej, o długości około 462 km, łączącą Dęblin i Staropolski Okręg Przemysłowy z Zagłębiem Dąbrowskim. Pod koniec życia Bloch był bardzo aktywnym działaczem pacyfistycznym i filantropem. Napisał siedmiotomowe dzieło „Przyszła wojna pod względem technicznym, ekonomicznym i politycznym” (1893-1898). Ufundował również w Szwajcarii Muzeum Wojny i Pokoju.