Strona główna » Jędrzej Moraczewski

Jędrzej Moraczewski

przez Dignity News
13 stycznia 1870 r. w Trzemesznie urodził się Jędrzej Moraczewski, socjalista, żołnierz
I Brygady Legionów Polskich oraz premier rządu Rzeczpospolitej, który całe swoje życie podporządkował walce o niepodległość i utrzymanie suwerennego bytu państwa polskiego.

Wychowywał się w inteligenckiej, patriotycznej rodzinie. Jego ojciec Maciej Moraczewski herbu Cholewa, znany architekt i budowniczy, walczył w powstaniu styczniowym pod dowództwem Mariana Langiewicza. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia na politechnice lwowskiej, gdzie związał się ze studencką organizacją „Bratnia Pomoc”, aktywizując w jej ramach grupę samokształceniowo-niepodległościową. W tym okresie nawiązał kontakty z socjalistami. Dochodząc do przekonania, że do walki o niepodległość Polski należy zaangażować chłopów i robotników, wstąpił do Galicyjskiej Partii Socjaldemokratycznej. Z jej ramienia  został posłem do parlamentu austriackiego, gdzie zabiegał o prawa pracownicze i zapewnienie świadczeń socjalno-bytowych dla najuboższych.

Po wybuchu I wojny światowej współorganizował oddziały strzeleckie, wstępując w sierpniu 1914 r. do Legionów Polskich. Jako żołnierz I Brygady Legionów z polecenia Józefa Piłsudskiego wszedł w skład Naczelnego Komitetu Narodowego, politycznej reprezentacji Polaków w Galicji. Po aresztowaniu Piłsudskiego i osadzeniu go w Twierdzy Magdeburg, był jednym z przywódców tajnej organizacji piłsudczykowskiej Konwent Organizacji A, pełniąc równocześnie funkcję kierownika politycznego Polskiej Organizacji Wojskowej (POW).

W przededniu odzyskania nieodległości został członkiem Polskiej Komisji Likwidacyjnej Galicji i Śląska Cieszyńskiego, mającej za zadanie zniesienie  stosunków prawnych łączących Galicję z Austro-Węgrami. 6 listopada 1918 r. objął stanowisko ministra poczty i komunikacji w Tymczasowym Rządzie Ludowym Republiki Polskiej w Lublinie, a następnie z polecenia Piłsudskiego objął został premierem rządu RP, wprowadzając m. in. powszechne prawo wyborcze obejmujące kobiety, 8-godzinny dzień pracy oraz prawo do strajku i tworzenia związków zawodowych.

Przez cały okres międzywojenny prowadził działalność parlamentarną i związkową. Zginął 5 sierpnia 1944 r. w swoim mieszkaniu w Sulejówku, trafiony odłamkiem pocisku artyleryjskiego.

Może cię rówież zaintersować