Strona główna » Jakub Mortkowicz (1876-1931) – wydawca i księgarz w służbie Polski

Jakub Mortkowicz (1876-1931) – wydawca i księgarz w służbie Polski

przez Dignity News
Kim był Żyd, który wydał około 700 książek, głównie z zakresu literatury polskiej, m.in. Stefana Żeromskiego, Antoniego Słonimskiego, Juliana Tuwima, Janusza Korczaka, Bolesława Leśmiana?

25 marca 1876 r. w Opocznie w rodzinie żydowskiej urodził się Jakub Mortkowicz. Studiował w Monachium, Brukseli i Antwerpii, gdzie ukończył Akademię Handlową i rozpoczął działalność w polskich środowiskach socjalistycznych. Po powrocie do kraju pracował w banku Hipolita Wawelberga. Kontynuował działalność polityczną, zajął się kolportażem nielegalnej prasy i pracą oświatową, za co został aresztowany przez rosyjskiego zaborcę, więziony, a następnie zesłany na Kaukaz, skąd powrócił po kilku miesiącach do kraju.

W 1903 r. rozpoczął działalność księgarską i wydawniczą, przystępując do spółki z Henrykiem Lindenfeldem i Gabrielem Centnerszwerem. W związku z cenzurą, utrudniającą wydawanie publikacji w zaborze rosyjskim, wspólnicy korzystali z drukarni krakowskich. Chcąc usprawnić działalność w 1911 r., Mortkowicz zakupił Drukarnię Narodową, a w 1912 r. stał się jedynym właścicielem firmy.

Jako entuzjasta kultury polskiej zasłynął wydaniem nie tylko prac naukowych z zakresu humanistyki, ale przede wszystkim dzieł wielu pisarzy i poetów, prozaików, dramaturgów i publicystów. Wspierał malarzy i grafików, promując polską sztukę na arenie międzynarodowej oraz światowy kanon literatury w Polsce. Wydawnictwa artystyczne, bogato ilustrowane edycje reprodukcji polskich artystów, były największą miłością Mortkowicza. Współtworzył również spółkę „Ruch”, kolportującą pisma, książki i materiały piśmiennicze w całym kraju.

W czasie wielkiego kryzysu gospodarczego rozpoczęły się problemy finansowe oficyny, które spowodowały problemy zdrowotne Mortkowicza. Popadł on w depresję i 9 sierpnia 1931 r. popełnił samobójstwo. Działająca pod różnymi nazwami oficyna wydawnicza przetrwała do 1950 r. i na trwale zapisała się na kartach edytorstwa i księgarstwa polskiego.

Może cię rówież zaintersować