W Berlinie trwa 12. Berlin Biennale for Contemporary Art. Polska artystka Zuzanna Herzberg prezentuje na nim swoją instalację połączoną z konwencją performansów mówionych. Dzieło Hertzberg jest kontynuacją jej trwających od dekady badań nad historiami, a właściwie herstoriami polskich Żydówek.

Praca Hertzberg przedstawiona w berlińskim KW Institute for Contemporary Art to wielkoformatowe tkaniny, stanowiące dokumentację życia i działań bohaterek. Obok wizerunków ich twarzy, utrwalonych w dokumentach tożsamości i na zdjęciach ze zbiorowych spotkań, widnieją artykuły ich autorstwa oraz mapy miejsc, w których działały. Całość przypomina flagi lub zasłony, co ma kojarzyć się z mechicą – ścianą albo kotarą w synagodze, w ortodoksyjnym judaizmie oddzielającą część przeznaczoną dla mężczyzn od strefy wydzielonej dla kobiet.

Konstruując afektywne archiwum kobiet ruchu oporu, artystka próbuje odtworzyć i zrozumieć ich strategie radzenia sobie z wojenną rzeczywistością, a także uchronić bojowniczki przed zapomnieniem. Wieloletnie obserwacje i poszukiwania opiera również na własnej polsko-żydowskiej tożsamości. Dzieło artystki było wcześniej pokazywane w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.

Zuzannę Hertzberg interesuje przeplatanie się pamięci indywidualnej i zbiorowej, poszukiwanie i rekonstruowanie tożsamości, zwłaszcza kobiet, a także zagadnienia geopolityki. Artystka działa na przecięciu sztuk – w swoich działaniach łączy malarstwo i performans; tworzy tkaniny, instalacje, asamblaż, wykorzystując materiały archiwalne.

Tegoroczne berlińskie Biennale odbywa się pod hasłem „Kolonializm, Faszyzm i Pola Emocji” Prezentację Zuzanny Hertzberg – przygotowaną we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza – można oglądać do 18 września – czytamy w serwisie Instytutu.

Arkadiusz Słomczyński