Paderewski wykorzystywał swój wielki talent muzyczny i sławę w świecie do popularyzacji polskich spraw. Był wielkim patriotą oddanym idei niepodległości Polski

Trudna młodość

Ignacy Jan Paderewski przyszedł na świat 6 listopada 1860 r. w miejscowości Kuryłówka na Podolu (dziś Ukraina). Jego dzieciństwo naznaczone było smutkiem, gdyż stracił matkę zaledwie kilka miesięcy po swoich narodzinach. Wychowywał go ojciec Jan, uczestnik powstania styczniowego i administrator majątku na Podolu. Po jego śmierci trafił pod opiekę ciotki.

Mimo trudnego dzieciństwa, młody Ignacy wykazywał się niezwykłym talentem muzycznym. W edukacji Paderewskiego ogromną rolę odegrał Michał Babiński, były uczestnik powstania listopadowego, który wprowadził go w świat wiedzy, kultury i literatury.

W wieku 12 lat Ignacy rozpoczął naukę w warszawskim Instytucie Muzycznym, przyszłym Konserwatorium Warszawskim. Po zakończeniu edukacji z wyróżnieniem, Paderewski podjął pracę jako nauczyciel gry na fortepianie.

W 1880 r., mając 20 lat, pojął za żonę Antoninę Korsakównę. Ich małżeństwo, niestety, nie trwało długo – rok później Antonina odeszła, zostawiając Ignacego z synem Alfredem, który miał poważne problemy zdrowotne. Ta bolesna strata była jednym z powodów, dla których Paderewski zdecydował się na wyjazd do Berlina w celu dalszego kształcenia muzycznego.

Doceniony na świecie

Po przeprowadzce do Berlina pod koniec XIX wieku, Paderewski podjął dalszą edukację muzyczną w Wiedniu pod kierunkiem renomowanego nauczyciela Theodora Leschetizky’ego. Jego debiutancki koncert w Wiedniu w 1887 r. spotkał się z gorącym przyjęciem zarówno przez słuchaczy, jak i krytyków muzycznych. Niedługo potem występował na scenach najważniejszych europejskich miast.

Jednak prawdziwy przełom w jego karierze nastąpił podczas trasy koncertowej po USA w 1891 r.. Amerykanie byli oczarowani jego talentem. Jego koncerty przyciągały wielotysięczne tłumy, a recenzje były pełne pochwał. Oprócz występów na żywo, Paderewski także tworzył własne kompozycje. Jego najbardziej cenionym dziełem była opera “Manru”. Tworzył również inne utwory, takie jak sonaty, krótkie kompozycje fortepianowe czy pieśni.

Pamiętał o Polsce

W 1908 r., na prośbę Paderewskiego, artysta Antoni Wiwulski zaprojektował monument ku czci bitwy pod Grunwaldem. Jego uroczyste odsłonięcie w Krakowie przy udziale 150 tys. ludzi, stało się wyrazem polskiego patriotyzmu. Paderewski wykorzystał ten moment, by przemówić z przesłaniem o niepodległości Polski. Warto przypomnieć, że wówczas to państwo nie istniała na mapach świata. W XVIII wieku trzy mocarstwa: Rosja, Prusy i Austria anektowały polskie terytoria.

Gdy nadeszła I wojna światowa, Paderewski nie stał z boku. Korzystając ze swojego międzynarodowego prestiżu, angażował się w działania na rzecz odrodzenia Polski. W Stanach Zjednoczonych, gdzie cieszył się wielkim szacunkiem, organizował koncerty charytatywne na rzecz ofiar konfliktu. W 1915 r., razem z Henrykiem Sienkiewiczem, założył w Szwajcarii komitet pomocy dla poszkodowanych przez wojnę w Polsce.

Jego aktywność w USA nie ograniczała się tylko do występów. Nawiązał kontakt z bliskim współpracownikiem prezydenta USA Woodrowa Wilsona, Edwardem House’em. Na początku 1917 r. przedstawił Wilsonowi dokument dotyczący przyszłości Polski, przedstawiając wizję suwerennego kraju. Jego wysiłki przyczyniły się do uwzględnienia kwestii polskiej w słynnych 14 punktach Wilsona.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku, Paderewski nie zawahał się przed wzięciem aktywnego udziału w życiu politycznym kraju. W grudniu tego samego roku przybył do Poznania, gdzie został przyjęty z entuzjazmem przez miejscową ludność. Jego przyjazd miał ogromne znaczenie dla wybuchu Powstania Wielkopolskiego, które przyczyniło się do przyłączenia Wielkopolski do odrodzonej Polski.

Współpraca Paderewskiego z Romanem Dmowskim, przywódcą Komitetu Narodowego Polski, była istotnym elementem jego dyplomatycznych działań. Razem reprezentowali Polskę podczas rozmów pokojowych w Paryżu w 1919 r., omawiając szczegóły traktatu wersalskiego, kończącego I wojnę światową.

Po powrocie do niepodległej ojczyzny, Paderewski objął stanowisko premiera i ministra spraw zagranicznych. Jego kadencja była krótka, ale miała znaczenie dla młodego państwa. W grudniu 1919 r. zrezygnował z funkcji, ale nie zrezygnował z aktywności publicznej. W 1920 r., w trakcie wojny z polsko-bolszewickiej, reprezentował Polskę w Lidze Narodów.

Muzyka i polityka

W 1922 r. Ignacy Jan Paderewski zdecydował się na powrót do USA, kontynuując swoją pasję muzyczną, łącząc ją z aktywnością charytatywną.  Kiedy w 1932 r. zagrał dla pełnej Madison Square Garden publiczności, postanowił przekazać cały dochód z koncertu na wsparcie dla muzyków w trudnej sytuacji finansowej. W uznaniu jego wkładu w kulturę, otrzymał tytuł szlachecki od króla Wielkiej Brytanii, Jerzego V.

Po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego (1935 r.), który rządził Polską po zamachu majowym od 1926 r., Paderewski stał się ważną postacią w polskim środowisku emigracyjnym. Był jednym z twórców Frontu Morges, grupy opozycyjnej w stosunku do sanacji (zwolennicy Piłsudskiego), która dążyła do demokratyzacji Polski. Wśród jej celów było również poparcie Paderewskiego jako kandydata na prezydenta kraju.

Po rozpoczęciu II wojny światowej, nie przestawał działać na rzecz ojczyzny. Został liderem Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie. W 1940 r., mimo słabnącego zdrowia, odwiedził USA, gdzie przyczynił się do zdobycia funduszy na wsparcie Polskich Sił Zbrojnych. Jego aktywność była tak znacząca, że trafił na listę wrogów III Rzeszy Niemieckiej.

Niestety, stan zdrowia Paderewskiego pogarszał się. Odszedł 29 czerwca 1941 r. w hotelu Buckingham w Nowym Jorku.