Strona główna » Bolesław Limanowski – nestor polskiego socjalizmu, orędownik niepodległej Polski

Bolesław Limanowski – nestor polskiego socjalizmu, orędownik niepodległej Polski

przez DignityNews.eu

Dziś przypada 88. rocznica śmierci Bolesława Limanowskiego, polskiego historyka
i socjologa określanego mianem nestora polskiego socjalizmu, który jako jeden
z pierwszych działaczy politycznych okresu zaborów formował tezy o potrzebie niepodległego bytu państwa polskiego. 

Urodził się 18 października 1835 r. w Podgórzu w rodzinie szlacheckiej o korzeniach polsko-litewskich. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, które porzucił na rzecz filozofii. 

Zainspirowany ideą powstania narodowo-wyzwoleńczego już we wrześniu 1860 r. wyjechał do Paryża, gdzie rozpoczął naukę w Polskiej Szkole Wojskowej, mającej za zadanie kształcić przyszłą kadrę oficerską. Po zamknięciu szkoły – w wyniku interwencji ambasadora rosyjskiego – powrócił do Wilna, gdzie z inspiracji gen. Ludwika Mierosławskiego rozpoczął działalność o charakterze niepodległościowo-rewolucyjnym. 

Po tym, gdy zorganizował patriotyczną demonstrację w kościele katedralnym w Wilnie, został aresztowany i zesłany do guberni archangielskiej. Po upadku powstania styczniowego (1864 r.) zajął się samokształceniem. Kilkanaście lat później był już znanym teoretykiem idei socjalizmu niepodległościowego, współorganizatorem działającego w Genewie Socjalistycznego Stowarzyszenia „Lud Polski”, a następnie związał się z paryską Gminą Narodowo-Socjalistyczną. Obie organizacje postulowały walkę o suwerenny byt państwa polskiego oraz poprawę warunków życiowych dla chłopów i robotników, co dla Limanowskiego było kwintesencją jego poglądów politycznych: „Patriotyzm więc i socjalizm nie tylko nie są przeciwnymi sobie, ale wzajemnie się potęgują. Prawdziwy patriotyzm zwraca się przede wszystkim ku temu, co stanowi podstawę i rzeczywistą siłę narodu, ku ludowi pracującemu, a więc musi być socjalistyczny; szczery zaś socjalizm, wypływając z miłości narodu, musi być patriotyczny”. 

W listopadzie 1892 r. w Paryżu przewodniczył zjazdowi działaczy stronnictw socjalistycznych zaboru rosyjskiego, czego wynikiem było powołanie Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich, a następnie utworzenie Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS).
W niepodległej Polsce, z ramienia PPS, trzykrotnie pełnił funkcję senatora. Został awansowany do stopnia podporucznika weterana Wojska Polskiego. W 1923 r. wyróżniono go honorowym tytułem doktora prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza
we Lwowie, a w 1934 r. Uniwersytet Warszawski nadał mu tytuł doktora honoris causa.

Zmarł 1 lutego 1935 r. w Warszawie. 

 

  

 

Może cię rówież zaintersować