Kim był jeden z najwybitniejszych polskich malarzy drugiej połowy XIX wieku i jedyny przedstawiciel swojej generacji, który pojęcie nowoczesności w malarstwie związał nie z nastrojową kontemplacją natury, ale z trzeźwą analizą rzeczywistości?

Aleksander Gierymski urodził się 30 stycznia 1850 roku. Edukację malarską zaczynał od Szkoły Rysunkowej w Warszawie. Następnie w latach 1868-1872 kształcił się pod okiem nauczycieli w Akademii Monachijskiej, od których otrzymał rygorystyczną lekcję akademizmu i neorenesansu, później sam zwrócił się w stronę realizmu.

Gierymski zaistniał w warszawskim towarzystwie artystów i krytyków za sprawą malowanych we Włoszech obrazów „Gra w mora” i „Austeria rzymska”. Kolejne pobyty w Warszawie w latach 1881-1884 i 1886-1889 i jego włączenie się w działalność grup literackich i malarskich pozytywistów z tygodnika „Wędrowiec”, wysunęły go na czoło realistyczno-naturalistycznego nurtu w polskiej sztuce. W najlepszym okresie swojej kariery często ukazywał w szeregu dzieł bramy i zaułki warszawskiego Starego Miasta, malowniczą nędzę Powiśla, ciężki trud piaskarzy, krzątaninę żydowskich przekupniów i ich tradycyjne rytuały. Powstały wtedy takie dzieła jak „Brama na Starym Mieście”, „Pomarańczarka”, jeden z najsłynniejszych obrazów artysty, ukazująca żydowską staruszkę na tle panoramy miasta, i „Powiśle” (1883), cykl „Święto trąbek” (1884, 1887 – 1888, 1890). W tym ostatnim przedstawił studium przestrzeni i światła, wydobywając ciemne, znieruchomiałe w rytualnej modlitwie sylwetki Żydów.

Jednocześnie artysta przedstawiał trudne życie proletariackiej Warszawy lat 80. XIX wieku, ukazując wiślane brzegi i mieszkających w drewnianych budach robotników, rybaków, piaskarzy i kobiety. Podobne próby studium przemijającego czasu odnaleźć można w nokturnach, malowanych przez Gierymskiego w Monachium i Paryżu w latach 1889-1893, zwłaszcza w „Wieczorze nad Sekwaną”, w którym dopatrywano się inspiracji impresjonizmem. Już w czasie wcześniejszych pobytów w Rzymie, kiedy pracował nad „Sjestą rzymską” (1875-1878) i zwłaszcza nad „Altaną” (1872), pociągały go problemy ukazania słonecznego światła.

W ciągu trzydziestu lat pracy artysta zmieniał często miejsce pobytu: od Warszawy i Krakowa, przez Niemcy, Włochy i Francję. Mimo ogromnego dorobku, pozostał w cieniu swego starszego brata, Maksymiliana, malarza bardziej docenionego za kunszt malarski niż Aleksander.

Aleksander Gierymski zmarł między 6 a 8 marca 1901 roku w Rzymie.