Strona główna » Roman Rybarski – wybitny ekonomista, ofiara KL Auschwitz

Roman Rybarski – wybitny ekonomista, ofiara KL Auschwitz

przez Dignity News
Trudno wskazać w II Rzeczypospolitej drugiego uczonego o tak dużej skali zainteresowań i działalności badawczej, będącego jednocześnie aktywnym politykiem i ideologiem  stronnictwa, które reprezentował. Rybarski to jedna z czołowych postaci w historii polskiej ekonomii. Działacz polityczny Stronnictwa Narodowego, poseł na Sejm, zwolennik systemu parlamentarnego i przestrzegania praworządności, także w ujęciu gospodarczym.

Roman Rybarski urodził się 3 sierpnia 1887 roku w Zatorze w zaborze austriackim. Już w okresie studiów na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego związał się z polskim ruchem narodowym. Zaangażował się w działalność tajnej niepodległościowej organizacji młodzieżowej „Zet”, a następnie Ligi Narodowej. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę był bliskim współpracownikiem reformatora polskich finansów Władysława Grabskiego. Brał udział w przygotowaniach do uruchomienia Banku Polskiego. Był profesorem UJ, następnie Politechniki Warszawskiej, zaś od 1924 roku kierował Katedrą Skarbowości na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1928‒1935 był posłem na Sejm RP, później działaczem Obozu Wielkiej Polski i Stronnictwa Narodowego. Rybarski jako ekonomista i autor blisko 30 pozycji książkowych zajmował się ekonomią teoretyczną, polityką gospodarczą oraz historią gospodarczą.

Po ataku III Rzeszy i Związku Sowieckiego na Polskę pozostał w Warszawie. Brał udział w tworzeniu politycznych władz Polskiego Państwa Podziemnego (był dyrektorem Departamentu Skarbu) i współtwórcą Wydziału Prawa tajnego Uniwersytetu Warszawskiego. W maju 1941 roku został aresztowany i przewieziony na Pawiak, zaś 24 lipca wywieziony do KL Auschwitz. Stronnictwo Narodowe, jako  partia programowo antyniemiecka, było w sposób szczególny tropione i niszczone przez niemieckiego okupanta. Niemcy już na przełomie 1940 i 1941 roku w wyniku aresztowań zdezorganizowali struktury SN w Wielkopolsce i na Pomorzu, zadali ciężkie straty w okręgach łódzkim, kaliskim, Zagłębiu Dąbrowskim i w centrali warszawskiej. Obok Rybarskiego aresztowano większość członków władz naczelnych partii, ginęli oni w KL Auschwitz lub zostali rozstrzelani w Palmirach. Pod okupacją sowiecką sytuacja wyglądała podobnie – samo podejrzenie o związki z przedwojenną Narodową Demokracją groziło aresztowaniem, wyrokiem śmierci lub zsyłką do łagru, a rodzinie – deportacją w głąb ZSRS.

W KL Auschwitz Rybarski zaangażował się, podobnie jak inni przedstawiciele organizacji narodowych (m.in. Jan Mosdorf z Obozu Narodowo-Radykalnego), w obozowe struktury konspiracyjne, tworzone przez rotmistrza Witolda Pileckiego oraz proces zjednoczenia polskiej konspiracji politycznej i wojskowej w obozie.

Zmarł w obozie 6 marca 1942 roku.

Może cię rówież zaintersować