Na Zamku Królewskim w Krakowie można oglądać wystawę „Wawel podziemny. Lapidarium”. Nowa trasa stała pod wschodnim skrzydłem Zamku Królewskiego to złożony i innowacyjny projekt wystawienniczy, archeologiczny i architektoniczno-budowlany, który zyska miano jednego z najważniejszych wydarzeń muzealniczych – informują twórcy ekspozycji.
Ekspozycja nowożytnych detali architektonicznych mieści się we wschodnim skrzydle pałacu królewskiego. Wypełnia historyczne przestrzenie renesansowych piwnic i jest integralnie powiązana z częścią eskpozycji Wawel Zaginiony. Podziemny rezerwat architektoniczny stanowi ciąg historycznych pomieszczeń powstałych w pierwszej ćwierci XVI wieku. Biegnące w amfiladzie, przykryte ceglanymi sklepieniami kolebkowymi pomieszczenia wzniesiono przy użyciu wielu elementów kamiennych pochodzących z rozbiórki pałacu gotyckiego.
Zwiedzający po raz pierwszy zobaczą, jak wzniesiono renesansową rezydencję, doświadczą ukrytej przez wieki – z przyczyn naturalnych, a teraz odsłoniętej – historii. Za pomocą gry światła i nowoczesnej technologii (ekspozytory służące do samodzielnego zgłębiania wiedzy, projekcje multimedialne, rekonstrukcje 3D) widać czytelne ślady także wcześniejszych budowli i urządzeń gotyckiego zamku – dolną część wieży Jordanki i średniowieczną studnię.
Profile detali architektonicznych użytych wtórnie jako budulec najniższej kondygnacji nowego gmachu widoczne są w ścianach pomieszczeń, co daje niezwykły efekt estetyczny i ekspozycyjny. Są to lapides viventes – żywe kamienie. Ponadto w pomieszczeniach piwnicznych przetrwały czytelne ślady wcześniejszych budowli i urządzeń gotyckiego zamku – dolna część wieży Jordanka czy studnia pałacowa. Elementy te stanowią część narracji ekspozycyjnej odnoszącej do średniowiecznej zabudowy zamku górnego i jako świadkowie przeszłości przemawiają do nas mową kamieni – czytamy na stronie Zamku Królewskiego na Wawelu.
Arkadiusz Słomczyński