Tradycyjny polski taniec – polonez – został wpisany na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. Ogłoszenie wpisu odbyło się podczas 18. sesji Komitetu Międzyrządowego ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa w Kasane w Botswanie. Polonez jest szóstą polską tradycją wpisaną na listę UNESCO. W poprzednich latach wpisano na listę: szopkarstwo krakowskie (2018 r.), kultura bartnicza (2020), sokolnictwo (2021 r.), tradycja dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała (2021 r.) i flisactwo (2022 r.).

Polonez to kod genetyczny, kod kulturowy naszego narodu, jeden z najstarszych polskich tańców narodowych, który funkcjonuje do dzisiaj. Jest to taniec znany każdemu Polakowi, a teraz usłyszy o nim cały świat. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do szczęśliwego finału tej procedury i wpisania poloneza na listę UNESCO – powiedziała minister kultury i dziedzictwa narodowego Dominika Chorosińska.

Tradycja tańczenia poloneza sięga XVI wieku – pod nazwą chodzony, zaś pod nazwą polonez od wieku XVIII. Jest jednym z pięciu tradycyjnych tańców polskich. Tańczenie poloneza ma wymiar symboliczny, w szczególności jako tańca otwartego, egalitarnego i łączącego uczestników ponad podziałami.

Polonez to taniec grupowy o podniosłym, a jednocześnie radosnym charakterze. Grupa tańcząca poloneza może liczyć od kilku do nawet kilkuset członków. Uczestnicy tańczą w parach, które jedna za drugą maszerują w rytmie tworząc korowód.

W trakcie tańca pary wykonują różne figury, na przykład poprzez podniesienie rąk do gór tworzą mosty, pod którymi przechodzą inni uczestnicy, łączą się w czwórki czy ósemki, przeprowadzają partnerkę na drugą stronę czy zmieniają kierunek marszu.

W tańcu można uczestniczyć bez pomyłki naśladując inne pary. Układ figur nie jest narzucony z góry, może być przygotowany lub improwizowany. Niektóre elementy, takie jak koło i wąż polonezowy, mają wyraźną symbolikę odnoszącą się do wartości równości, jedności i harmonii.

Adrian Andrzejewski