Strona główna » 102 lata temu uchwalono konstytucję marcową!

102 lata temu uchwalono konstytucję marcową!

przez DignityNews.eu

17 marca 1921 r. sejm Polski uchwalił konstytucję, która wprowadzała egalitarny ustrój republiki demokratycznej, znoszący wszelkie przywileje stanowe, a wprowadzający zasadę całkowitej równości miedzy ludźmi pod względem ekonomicznym, społecznym i politycznym. 

Prace nad konstytucją odbywały się w cieniu procesu ponownego formowania się niepodległego państwa polskiego. Polska w po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 r. w dalszym ciągu była trudnym do ujednolicenia porozbiorowym konglomeratem. Ostatecznie dokument został przyjęty przez aklamację i normował stosunki społeczne aż do kwietnia 1935 r. kiedy to uchwalono nową konstytucję. 

Marcowa ustawa zasadnicza gwarantowała ciągłość i jednolitość państwa polskiego. Przyjmowała republikańską formę rządów w oparciu o zasadę suwerenności narodu rozumianego jako ogół obywateli państwa (art. 2 – „władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu”). Wprowadzała zasadę trójpodziału władzy, której przedstawiciele mieli być wybierani w pięcioprzymiotnikowym głosowaniu, według zasady: tajności, bezpośredniości, równości, powszechności i proporcjonalności.  Kadencja 444 posłów i 111 senatorów miała trwać 5 lat.

Była określana jako konstytucja nowoczesna, ponieważ wprowadzała zasadę państwa liberalnego, gdzie interes obywatela był nadrzędny w stosunku do interesów państwa, co powodowało, że w ustawie zasadniczej zawarto szeroki wachlarz praw i swobód obywatelskich (m. in.: czynne i bierne prawo wyborcze, prawo do piastowania funkcji publicznych, prawo do ochrony życia, wolności i mienia; gwarantowano także nienaruszalność własności prywatnej oraz wolności sumienia i wyznania).

Po uchwaleniu konstytucji odbył się uroczysty pochód będący manifestacją patriotyczną zakończoną mszą świętą w Katedrze św. Jana w Warszawie.   

W pierwszym okresie obowiązywania konstytucji marcowej (do tzw. zamachu majowego 1926 r.) II Rzeczpospolita jawiła się jako państwo liberalne z licznymi prawami społecznymi chroniącymi obywatela, czym wyróżniała się na tle ówczesnej Europy. 

16 marca 2021 r. polski parlament przyjął przez aklamację uchwałę upamiętniającą 100. rocznicę wprowadzenia konstytucji marcowej, stwierdzając że jej założenia stanowią ważny element ustroju współczesnej Polski. 

 

Może cię rówież zaintersować