Strona główna » Sąsiad czy wróg? Mniejszość niemiecka wobec Polski i Polaków w chwili wybuchu II wojny światowej

Sąsiad czy wróg? Mniejszość niemiecka wobec Polski i Polaków w chwili wybuchu II wojny światowej

przez Dignity News
Według szacunkowych danych uzyskiwanych na podstawie spisów z lat 1921 i 1931, w II Rzeczpospolitej mieszkało od 2,3% do 3,8% Niemców. Największe skupiska ludności niemieckiej znajdowały się na ziemiach, które do zakończenia I wojny światowej były  w granicach Prus, a więc w Wielkopolsce, na Śląsku i na Pomorzu. Oprócz tego na terenach byłego zaboru rosyjskiego Niemcy mieszkali w  tzw. koloniach, czyli wsiach zamieszkałych przez osadników niemieckich. Znaczny odsetek tej mniejszości występował   także w tzw. nowych  ( ośrodkach  przemysłowych , tj. w miastach okręgu łódzkiego czy Zagłębia Dąbrowskiego. Powstały one w 2. połowie XIX w.

Relacje polsko-niemieckie na forum międzynarodowym były w dwudziestoleciu międzywojennym bardzo napięte, szczególnie w latach 30. XX w.. Odbijało się to na stosunkach pomiędzy mniejszością niemiecką a ludnością polską. Wrogość wobec polskości szerzyły niemieckie organizacje, zarówno te wprost powstałe po to, by propagować przekonania nazistowskie, jak i te powołane do innych celów, ale przesiąknięte – jak to wówczas najczęściej określano – hitleryzmem. Były to m.in. Jungdeutsche Partei in Polen, Deutsche Vereinigung, Deutscher Volksbund, Deutsche Volksverband in Polen.

W momencie wybuchu II wojny światowej znaczna część mieszkających w Polsce Niemców w mniejszym lub większym stopniu przyczyniła się do działań wymierzonych przeciwko państwu polskiemu i Polakom. Wspominając swoją służbę wojskową w ostatnich miesiącach pokoju, generał Stanisław Sosabowski (1892-1967) oceniał zachowanie obywateli narodowości niemieckiej w następujący sposób: „(…) Penetracja szpiegowska szła bardzo daleko. Była tym ułatwiona, że wokół Modlina ciągnęły się osiedla zamieszkałe przez kolonistów niemieckich (…)”. („Droga wiodła ugorem”, Londyn 1967).

Ludność niemiecka nie tylko pomagała w zdobyciu danych ważnych dla Niemców ze strategicznego punktu widzenia, ale także przekazywała informacje o osobach zaangażowanych w polskie życie społeczne i polityczne, przyczyniając się w pewnym stopniu do powstania tworzonej jeszcze przed wojną „Specjalnej księgi gończej dla Polski” (Sonderfahndungsbuch Polen). Na jej podstawie niemieckie wojsko i policja dokonywały aresztowań najbardziej aktywnych członków polskiego społeczeństwa w momencie wkraczania na ziemie polskie.

Może cię rówież zaintersować