Strona główna » Ksiądz, który przed II WŚ był nacjonalistą, w czasie wojny ratował Żydów

Ksiądz, który przed II WŚ był nacjonalistą, w czasie wojny ratował Żydów

przez Dignity News
Ks. Marceli Godlewski popierał poglądy Narodowej Demokracji i czynnie działał w ugrupowaniach związanych z polskim ruchem narodowym.  Nie był przychylnie nastawiony  do Żydów, dostrzegając w nich konkurentów gospodarczych. Jednak, gdy Niemcy rozpoczęli Holokaust, diametralnie zmienił swój stosunek do osób narodowości żydowskiej.

Duchowny w 1915 r. objął stanowisko proboszcza w parafii Wszystkich Świętych w Warszawie. W 1940 r., niespełna rok po napaści na Polskę, Niemcy utworzyli w okupowanej stolicy Polski getto dla Żydów, gdzie na niewielkiej przestrzeni stłoczono kilkaset tysięcy osób. W miejscu tym panował głód, choroby i śmierć.

Proboszcz z getta

Teren parafii ks. Godlewskiego obejmował także getto żydowskie. Widząc cierpienie Żydów,  nie mógł  bezczynnie patrzeć na to, jak Niemcy ich prześladują i eksterminują. Zdecydował się pomóc.

Duchowny pozyskiwał fałszywe dokumenty. Jako proboszcz parafii, miał dostęp do metryk kościelnych. Wpisywał więc  fałszywe nazwiska, pod którymi kryli się  Żydzi. Nazwiska odpowiadały fałszywym dokumentom, a wpis w metryce uwiarygadniał tożsamość.

Swój prywatny dom przekazał Zgromadzeniu Sióstr Franciszkanek, by został zaadaptowany na budynek sierocińca.  Ukrywały się w nim żydowskie dzieci. Ks. Godlewski wraz z innym kapłanem katolickim, Antonim Czarneckim, prowadził również jadłodajnię dla Żydów z getta, którzy cierpieli głód. Niemcy zakazali jej funkcjonowania w 1941 r., gdy na terenie okupowanej Polski wprowadzono karę śmierci za pomaganie Żydom. Warto podkreślić , że obszar podbitej przez Niemców Polski był jedynym miejscem okupowanym przez Niemców, gdzie takowa kara istniała.  Ponadto duchowni, dzięki posiadanym przepustkom, mogli wychodzić z getta. Wykorzystali to do przemytu żywności i leków dla Żydów.

Ile osób  uratował?

Ks. Godlewski zmarł w 1945 r., po zakończeniu II wojny światowej. Historycy szacują, że z jego pomocy skorzystać mogło nawet 3 tysiące Żydów. W 2009 r. Instytut Yad Vashem przyznał mu medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świat”. 7 czerwca 2017 r. kościół Wszystkich Świętych, gdzie proboszczem był ks. Godlewski, otrzymał tytuł Domu Życia, nadany przez Fundację Raoula Wallenberga.

Może cię rówież zaintersować