W toruńskim Centrum Sztuki Współczesnej (CSW) Znaki Czasu można oglądać dzieła jednego z najważniejszych abstrakcjonistów na świecie – Seana Scully’ego. Wśród eksponatów jest – podarowany toruńskiej galerii przez artystę – obraz „Wall Landline Irena” poświęcony pamięci Polki, Ireny Gut, która uratowała od śmierci 12 Żydów.

Sean Scully pokazuje swoje obrazy i rzeźbę po raz pierwszy w Polsce i od razu jest to wystawa retrospektywna, prezentowana na powierzchni 2 tys. m kw. – w tym w Sali Kolumnowej CSW o siedmiometrowej wysokości. Ekspozycja ma charakter regularnej retrospektywy, na której można prześledzić różne wątki twórczości Scully’ego oraz przemiany jego stylu. Jej najważniejszą częścią jest seria monumentalnych obrazów z serii „Doryckiej” („Doric Series”). Tych 12 obrazów – po raz pierwszy pokazywanych jako kompletny cykl – stanowi hołd, który malarz składa tradycji porządku doryckiego

Na wystawie prezentowany jest obraz, „Wall Landline Irena” poświęcony pamięci Polki, Ireny Gut, która podczas likwidacji getta w Tarnopolu w 1942 r. pomogła uciec 12 Żydom, ratując ich przed wywózką i śmiercią. Połowie z nich urządziła kryjówkę w lesie i dostarczała jedzenie, a drugą połowę ukryła w domu niemieckiego oficera, u którego pracowała jako pomoc domowa. W 1949 roku dzięki pomocy delegata ONZ Williama Opdyke’a wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie po pewnym czasie wyszła za niego za mąż. Dramat i bohaterstwo jej życia zrobiły ogromne wrażenie na Seanie Scullym, który postanowił poświęcić jej swój obraz i darować go Centrum Sztuki Współczesnej.

Sean Scully jest obecnie jednym z najważniejszych abstrakcjonistów, bardzo wysoko notowanym we wszelkich rankingach artystów współczesnych. W zestawieniu „Kto jest dziś największym malarzem na świecie?” opublikowanym przez Contemporary Art Issue w 2021 r. zajmuje pozycję 11. pomiędzy Anselmem Kieferem i Jasperem Jonesem.

Arkadiusz Słomczyński