Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi ma 75 lat. Jest jedną z najstarszych szkół filmowych na świecie, jej absolwenci przez lata zdobywali najbardziej prestiżowe nagrody z Oscarami na czele.

Co łączy takie postaci, jak Andrzej Wajda, Krzysztof Kieślowski, Roman Polański, Andrzej Munk, Jerzy Skolimowski, Janusz Morgenstern, Kazimierz Kutz czy Krzysztof Zanussi? Wszyscy zapisali się w historii polskiej kinematografii, ale tych artystów łączą również korytarze wizytówki polskiego kina, czyli mieszczącej się w Pałacu Oskara Kona przy ul. Targowej 61/63 w Łodzi popularnej Filmówki.

Oficjalna data utworzenia Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi  to ósmy marca 1948 r. Jej początków należy jednak szukać w utworzonych już w 1945 r. przez Antoniego Bohdziewicza Warsztatach Filmowych Młodych. Bohdziewicz w czasie wojny działał w Armii Krajowej (AK), w trakcie Powstania Warszawskiego był szefem Referatu Filmowego Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK.

W  roku 1949 posadę dyrektora szkoły objął jeden z jej współorganizatorów, późniejszy rektor i wieloletni wykładowca Jerzy Toeplitz. Pierwszymi wykładowcami byli m.in. Jerzy Bossak, Wanda Jakubowska, Stanisław Wohl i Antoni Bohdziewicz. Jednymi z pierwszych studentów byli: Andrzej Wajda,  Andrzej Munk, Janusz Morgenstern, Kazimierz Kutz i Kazimierz Karabasz, Jerzy Wójcik czy Witold Sobociński. W 1954 r. do tego grona dołączył Roman Polański, a w kolejnych latach Witold Leszczyński, Jerzy Skolimowski, Krzysztof Zanussi i Krzysztof Kieślowski.

Przez 75 lat istnienia łódzka szkoła wykształciła wielu czołowych reżyserów, operatorów i aktorów,  którzy zdobywali wszystkie najważniejsze nagrody filmowe. W 2014 r. zajęła drugie miejsce na świecie w rankingu szkół filmowych magazynu „The Hollywood Reporter”. Siedzibą „filmówki” do dziś jest przedwojenna rezydencja właściciela Widzewskiej Manufaktury, łódzkiego przemysłowca Oskara Kona. 

Arkadiusz Słomczyński