Zestaw detektorów promieniowania jonizującego opracowanych w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk (IFJ PAN) w Krakowie zostanie wykorzystany podczas misji kosmicznej Artemis I. Wyniki pomiarów pozwolą na określenie dawek i charakteru promieniowania, na jakie narażeni będą astronauci w czasie lotu na Księżyc – informuje Instytut.
Artemis to amerykański program lotów kosmicznych, który realizuje NASA, firmy prywatne, a także partnerzy międzynarodowi – w tym Europejska Agencja Kosmiczna. To pierwszy z lotów, które mają doprowadzić do powrotu astronautów na Księżyc, a później założenia tam stałej bazy.
W czasie testowego lotu zostaną przeprowadzone badania mające na celu określenie narażenia astronautów na promieniowanie kosmiczne. W miejscach przeznaczonych normalnie dla załogi, zostały umieszczone dwa realistyczne modele ciała ludzkiego – fantomy (nazwane Helga i Zohar), wyposażone w znaczną liczbę różnych detektorów promieniowania jonizującego.
W eksperymencie o nazwie MARE, koordynowanym przez Niemieckie Centrum Badań Kosmicznych bierze udział szereg instytucji naukowych z całego świata, w tym zespół naukowców z Zakładu Fizyki Radiacyjnej i Dozymetrii Instytutu Fizyki Jądrowej PAN.
Zespół z IFJ PAN dostarczył zestaw opracowanych przez siebie dawkomierzy termoluminescencyjnych oraz innowacyjnych detektorów śladów cząstek jądrowych. Po powrocie kapsuły Orion na Ziemię dawkomierze te będą analizowane w laboratoriach IFJ PAN. Uzyskane wyniki pomiarów, połączone z wynikami pozostałych zespołów badawczych, pozwolą na określenie dawek i charakteru promieniowania, na jakie narażeni będą astronauci w czasie lotu na Księżyc.
Następna misja – Artemis II – będzie już załogowa. Czworo astronautów obleci Księżyc na wysokości 8900 km nad powierzchnią. Potem, w ramach misji Artemis III, planowane jest lądowanie na powierzchni Księżyca.
Arkadiusz Słomczyński