Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu zakończyły się innowacyjne badania, dzięki którym woda pitna dostarczana wodociągami będzie bezpieczniejsza. Systemy wczesnego ostrzegania przed skażeniami wody wykorzystują obserwację ruchów muszli małży.

Bioindykacja to ocena stanu środowiska w oparciu o obserwację żywych organizmów. Na podstawie informacji o stanie naturalnie występujących w środowisku roślin i zwierząt można wiele powiedzieć o jakości powietrza czy zanieczyszczeniach wody lub gleby. Bardziej wnikliwe analizy pozwalają na pozyskanie bardzo dokładnych informacji o zagrożeniach środowiska, niejednokrotnie bardziej precyzyjnie niż wykorzystując najnowocześniejszą aparaturę analityczną.

Przedsiębiorstwa wodociągowe najczęściej stosują urządzenia analizujące reakcje małży. Są to tak zwane systemy wczesnego ostrzegania, gdyż małże filtrując nieustannie wodę, natychmiast wychwytują nawet niewielką zmianę jakości wody i reagują zamknięciem muszli. Wyjątkową zaletą takich systemów jest możliwość kontroli zanieczyszczeń w wodzie w sposób ciągły, co gwarantuje w każdym momencie odpowiednią jakość wody w systemie wodociągowym.

Prowadzone na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu badania polegały na opracowaniu modernizacji funkcjonującego w Poznaniu systemu SYMBIO. Stworzono całkowicie nową konstrukcję zbiornika dla małży i nowoczesny sterownik biomonitoringu, zmodernizowano układy elektroniczne i czujniki bioaktywne oraz przygotowano nowe oprogramowanie centralnego systemu.

Wyniki badań będą wkrótce wdrażane. Dotychczasowe urządzenia typu SYMBIO stosowane są w kilkudziesięciu przedsiębiorstwach wodociągowych w Polsce i za granicą. Wykazano, że nowy system sprawnie wychwytuje podwyższone stężenia wielu substancji, które mogą pojawiać się na stacjach uzdatniania wody zarówno z ujęć powierzchniowych, jak i podziemnych.

Arkadiusz Słomczyński