Komputery kwantowe są jedną z najbardziej obiecujących technologii przyszłości, która potencjalnie będzie w stanie rozwiązywać problemy obecnie niemożliwe do rozwiązania nawet przy użyciu najpotężniejszych superkomputerów. Przygotowania do stworzenia europejskiego komputera kwantowego opartego na fotonice zostaną podjęte w ramach projektu naukowego EPIQUE, na który Komisja Europejska przeznaczyła ponad 10 mln euro. Państwowy Instytut Badawczy NASK jest jednym z 18 partnerów projektu.
Komputery kwantowe są wciąż na etapie prototypów i możliwych jest kilka ścieżek ich rozwoju. Jedną z nich jest rozwiązanie oparte na technologiach fotonicznych i wykorzystaniu fotonów jako kubitów. Projekt EPIQUE (European Photonic Quantum Computer) będzie badał potencjał właśnie takich urządzeń – informuje NASK.
Jak podkreślają polscy badacze, prototypy komputerów kwantowych bazujących na fotonice pokazały w ostatnich latach, że to rozwiązanie ma wiele zalet, m.in. dzięki niskiej dekoherencji kubitów, która minimalizuje straty informacji, i prostej infrastruktury, która nie musi działać w temperaturach bliskich zeru, jak w przypadku procesorów opartych o nadprzewodzące kubity. Poza tym fotoniczne komputery kwantowe można w łatwy sposób zintegrować z sieciami światłowodowymi.
Prace w projekcie EPIQUE mają na celu rozwinięcie technologii fotonicznych komputerów kwantowych w Europie – podkreślił prof. Michał Oszmaniec, Kierownik Zakładu Obliczeń Kwantowych i Komunikacji Kwantowej, koordynujący projekt od strony NASK. Poprzez integrację wysiłków po stronie technologii, algorytmów, jak i nowatorskich metod charakteryzacji urządzeń, skupiamy się na opracowywaniu realnej drogi do innowacyjnej platformy obliczeń kwantowych – dodał.
EPIQUE jest jednym z sześciu projektów, które mają doprowadzić do powstania europejskiego komputera kwantowego w ramach inicjatywy Quantum Flagship, powołanej przez Komisję Europejską w 2018 r. Jej budżet wynosi ok. 1 miliarda euro. Liderem konsorcjum złożonego z 18 partnerów z 12 krajów jest Uniwersytet Rzymski „La Sapienza”.
Adrian Andrzejewski