Federacja Patriotyczna, skupiająca 32 organizacje pozarządowe i środowiska społeczne z całej Polski, chce stworzyć „Bazę Grobów Powstańców Styczniowych”. Ma ona scalić, zweryfikować i uzupełnić istniejące ewidencje mogił wojennych i grobów weteranów powstańczego zrywu.

Celem projektu jest stworzenie łatwo dostępnego, internetowego rejestru, który pozwoli zlokalizować groby uczestników powstania. Każde miejsce spoczynku ma być oznaczone na mapie dzięki współrzędnym GPS, każdy punkt ma zawierać zdjęcie oraz informacje o powstańcu, bitwach, potyczkach i wydarzeniach związanych z danym miejscem. Chodzi o to, by każdy w swojej okolicy mógł sprawdzić, gdzie leży weteran lub uczestnik walk z lat 1863-1864 oraz jakie wydarzenia działy się w okolicy.

– Od 1989 roku wciąż nie zbudowano jednej kompletnej bazy grobów Powstańców Styczniowych. Obecnie znamy 700 miejsc zamieszczonych w różnych bazach danych i ewidencjach prowadzonych przez zobowiązane do tego instytucje. Niestety często niezweryfikowanych, błędnych i zawierających także miejsca pamięci, nie będące grobami – mówi Eugeniusz Gosiewski, koordynator projektu finansowanego z funduszy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów

Pierwszym krokiem będzie scalenie, zweryfikowanie i uaktualnienie istniejących baz. Następnie dzięki gronu historyków, regionalistów oraz lokalnych środowisk dbających o powstańcze mogiły, bazy danych zostaną uzupełnione o nowe informacje i groby dotąd nieujęte w ewidencjach. Każdy z nich zostanie zgłoszony do rejestrów prowadzonych przez zobowiązane do tego instytucje, szczególnie do ewidencji wojewodów w celu objęcia ich opieką państwa polskiego.

Groby powstańców mają od 100 do 160 lat, więc wiele z nich może być w katastrofalnym stanie i wymagać renowacji. Dlatego tak ważne jest stworzenie jednolitego rejestru.

– Nadchodząca 160. rocznica wybuchu powstania to dobra okazja, by to zrobić – zapowiada Gosiewski.

Arkadiusz Słomczyński